Planlı Eskitme Stratejisinin Ardındaki Gerçekler
Hepimizin başına gelmiştir: Yepyeni bir cihaz alırsınız, ilk başta her şey harika gider. Ama bir bakmışsınız, birkaç yıl geçmeden cihaz yavaşlamaya başlamış, hatta arızalar peş peşe gelmiş. "Yahu, daha garantisi dolmadı, bu neyin nesi?" diye sorarsınız. Merak etmeyin, yalnız değilsiniz! 😊
O Ampul Hâlâ Yanıyor mu? 🤔
Planlı eskitme (evet, bu gerçek bir şey!) denince akla hemen o meşhur 110 yıldır çalışan ampul gelir. 110 yıl! Evet, yanlış duymadınız. Yüzyılı devirmiş bir ampul hâlâ yanarken, bizim LED ampuller neden 2 yıl dayanmıyor dersiniz? Cevabı basit: Para 💸
Ekonominin Kalesi: Planlı Eskitme 🏦
Düşünsenize, aldığınız buzdolabı bir ömür boyu dayanıyor. Ne olurdu? Ekonomi çökerdi! Neden mi? Çünkü sürekli yenisini almazdınız. Amerika'da 1920'lerde, ampul üreticileri toplandı ve dediler ki, "Arkadaşlar, ampullerin ömrü 2500 saat çok fazla, bunu 1000 saate indirelim." 🤷♂️ Ve olan oldu, planlı eskitmenin temelleri atıldı.
Büyük Buhran ve Naylon Çoraplar: Efsane mi? Gerçek mi? 🧦
Büyük Buhran'dan sonra, üreticiler dediler ki, "Bu ürünler çok uzun ömürlü, satamıyoruz!" İlk naylon çorapları düşünün, kopmaz, yırtılmaz. Ama sonra ne oldu? Satışlar düşmesin diye çorapları biraz(!) daha dayanıksız yapmaya başladılar. "Kalitesiz çorap yapma sanatı" da böyle doğdu. 🙄
Bugüne Yansıması: Apple ve Batarya Savaşları 🍏🔋
Günümüzde bu taktikler hâlâ çok yaygın. Mesela Apple… Bir iPhone aldınız, her şey güzel. Ama bir süre sonra batarya ölmeye başladı. "Bataryayı değiştireyim," dediniz ama Apple size yeni bir iPhone satmaya çalışıyor! 😑 Neyse ki, bu durum çok eleştirildi ve Apple davalarla yüzleşmek zorunda kaldı. Şimdi batarya değiştirmek daha kolay, ama o zamanlar işler böyle değildi.
Eski Ürünler Afrika'ya Gidiyor: Yardım mı, Çöp mü? 🌍
Bozulan ürünler ne mi oluyor? Çoğu "ikinci el" adı altında Afrika'ya gönderiliyor. Ama ne yazık ki bu ürünler çoğu zaman kullanılamaz durumda. Yardım etmek bir yana, aslında koca bir elektronik atık yığını oluşturuluyor. Tam bir çevre felaketi! 😔
Ne Yapabiliriz? 🤓
Tamam, planlı eskitmeyi durdurmak zor olabilir, ama tamamen çaresiz değiliz! Ürünlerimizi tamir etmeyi öğrenebiliriz (YouTube sağ olsun!), yazılımlarını optimize ederek ömürlerini uzatabiliriz. Alışveriş çılgınlığına kapılmadan, bilinçli tüketici olabiliriz. Hem cebimiz hem de gezegenimiz kazanır! 🌍💪
Tepkiniz Nedir?
